30 Tháng 8 2018
Chi cục Hải quan cửa khẩu Cà Roòng được thành lập ngày 01/9/2003, với chức năng quản lý nhà nước về hải quan trong phạm vi địa bàn hoạt động tại cửa khẩu Cà Roòng, xã Thượng Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình; đến nay đã trải qua 15 năm hoạt động, đã ngày càng được xây dựng và trưởng thành, góp phần không nhỏ vào sự phát triển của Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình, sự phát triển thương mại biên giới của hai tỉnh, hai nước.
Cửa khẩu Cà Roòng nằm trên tuyến đường 20 quyết thắng, nối giữa hai tỉnh Quảng Bình (Việt Nam)- Khăm Muộn (Lào). Trong chiến tranh, đây là tuyến đường quan trọng góp phần làm nên chiến thắng của Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đầu những năm 2000, trước nhu cầu phát triển giao thương giữa hai nước, theo đề nghị của 2 tỉnh, Chính phủ 2 nước Việt Nam, Lào đã cho phép làm thủ tục xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa qua tuyến đường 20. Lúc này nhiệm vụ làm thủ tục hải quan cho hàng hóa XNK qua cửa khẩu Cà Roòng được giao cho Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Gianh thực hiện. Trong vòng chưa đầy 2 năm (2002- 2003), Hải quan đã làm thủ tục cho 61 lô hàng nhập khẩu gỗ các loại qua cửa khẩu Cà Roòng, tổng kim ngạch gần 5,5 triệu USD.
Trước sự phát triển kinh tế đối ngoại giữa hai tỉnh, Chính phủ 2 nước Việt Nam, Lào đã nhất trí cho thành lập cặp cửa khẩu phụ Cà Roòng - Noọng Ma; ngày 18/4/2003, cửa khẩu Cà Roòng - Noọng Ma chính thức khai trương, tạo cơ sở pháp lý để thành lập các cơ quan quản lý nhà nước tại cửa khẩu Cà Roòng. Ngày 01/9/2003, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 136/QĐ-BTC thành lập Chi cục Hải quan cửa khẩu Cà Roòng trực thuộc Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình. Sau một thời gian chuẩn bị về tổ chức, nhân sự, cơ sở vật chất, ngày 15/01/2004, Lễ ra mắt Chi cục Hải quan cửa khẩu Cà Roòng được tổ chức trang trọng tại trụ sở Chi cục, thuộc km61 đường 20.
Trong những năm đầu hoạt động, cơ sở vật chất, điều kiện làm việc, sinh hoạt, đi lại hết sức khó khăn. Đường sá bị hư hỏng nặng, mưa xuống, giao thông gần như ách tắc toàn tuyến; không có điện lưới, phương tiện thông tin liên lạc duy nhất là vô tuyến điện. Hoạt động nghiệp vụ chỉ có thể thực hiện bằng phương thức thủ công. Quân số của đơn vị chỉ có 5 hoặc 6 người nhưng phải bố trí nhân lực để vừa đảm bảo lực lượng thường trực tại cửa khẩu, làm nghiệp vụ hải quan, vừa đảm bảo chế độ thời gian lao động cho công chức, người lao động.
Do những đặc thù về cơ chế quản lý đối với cửa khẩu phụ cũng như khả năng khai thác, kinh doanh, trao đổi hàng hóa trên tuyến đường 20, hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Cà Roòng rất ít. Hàng hóa chỉ có gỗ nhập khẩu, vừa ít về số lượng, kim ngạch, vừa phát sinh không thường xuyên. Từ năm 2008, chính sách quản lý đối với hàng hóa qua cửa khẩu phụ được thắt chặt hơn (với hình thức xin cấp phép theo từng lô hàng, từng hợp đồng) nên lưu lượng hàng hóa XNK qua cửa khẩu Cà Roòng giảm hẳn. Từ tháng 6/2011 đến cuối tháng 7/2013, UBND tỉnh quyết định tạm ngừng hoạt động XNK qua cửa khẩu Cà Roòng để phục vụ thi công sửa chữa tuyến đường 20, do vậy trong thời gian này không có hàng hóa XNK. Từ giữa năm 2016 đến nay, Chính phủ Lào ban hành Chỉ thị số 15/TTg quản lý nghiêm ngặt mặt hàng gỗ xuất khẩu nên hàng hóa qua cửa khẩu giảm đi.
Qua 15 năm hoạt động với nhiều khó khăn như vậy, song với tinh thần trách nhiệm cao của các thế hệ công chức, người lao động, sự đoàn kết gắn bó trong tập thể, sự chỉ đạo điều hành của cấp trên, sự phối hợp của các cơ quan, đơn vị, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cà Roòng đã vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, xây dựng đơn vị ngày càng phát triển.
Về số liệu XNK, qua 15 năm hoạt động, Chi cục đã làm thủ tục XNK 326 tờ khai, mặt hàng chủ yếu là gỗ các loại NK, khối lượng gần 17 ngàn tấn, kim ngạch hơn 16 triệu USD, thu thuế gần 33 tỷ đồng. Những con số thống kê trên đây nếu so với các chi cục khác thì rất nhỏ, nhưng so với điều kiện, tình hình thực tế của cửa khẩu phụ Cà Roòng và những khó khăn của Chi cục trong 15 năm qua thì đó là những đóng góp khá quan trọng vào chặng đường 25 năm hoạt động của Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình. Bên cạnh đó, Chi cục còn thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên khác như: quản lý phương tiện, hành lý của người xuất nhập cảnh, đấu tranh phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy qua biên giới và thực hiện các nhiệm vụ quản lý hải quan khác theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Trong lĩnh vực cải cách, hiện đại hóa hải quan, dù không có các điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật, hạ tầng viễn thông … nhưng đơn vị vẫn luôn thực hiện đầy đủ các nội dung cải cách, hiện đại hóa mà cấp trên hướng dẫn, triển khai. Từ chỗ ban đầu chỉ liên lạc bằng vô tuyến điện, từ tháng 2/2007, đã được lắp đặt điện thoại và kết nối internet thông qua hệ thống VSAT-IP. Tháng 3/2008, đã thiết lập được mạng LAN, kết nối được với mạng WAN của ngành. Đến năm 2014, Chi cục đã tham gia và thực hiện thành công thủ tục hải quan tự động thông qua Hệ thống VNACC/VCIS. Năm 2017, triển khai thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia đối với Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật.
Trong những năm gần đây, về cơ sở vật chất, ngoài hệ thống máy móc, phương tiện đã được trang bị tương đối đầy đủ, Chi cục đã được cấp trên quan tâm, cho xây dựng mới trụ sở làm việc khang trang, đảm bảo điều kiện làm việc và sinh hoạt của công chức, người lao động. Đồng thời, quân số của đơn vị cũng ngày càng được tăng lên, duy trì thường xuyên xấp xỉ 10 người, đảm bảo lực lượng để triển khai các mặt hoạt động. Đặc biệt, đã có những cán bộ, công chức nữ lần đầu tiên lên công tác, bám trụ cùng anh em tại địa bàn đặc biệt khó khăn này.
Trong suốt 15 năm qua, với vai trò quan trọng của những người “gác cửa nền kinh tế đất nước”, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cà Roòng đã thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trên địa bàn hoạt động trong quá trình công tác, đặc biệt là với lực lượng Biên phòng, Công an, Kiểm lâm, cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, ma túy, tội phạm và vi phạm pháp luật khác, trong công tác tuần tra kiểm soát cửa khẩu, bảo vệ an ninh kinh tế, chính trị, trật tự an toàn khu vực biên giới, trong công tác tuyên truyền pháp luật cho quần chúng nhân dân. Bên cạnh đó, Chi cục còn phối hợp tổ chức nhiều hoạt động đền ơn đáp nghĩa, từ thiện nhân đạo, giúp đỡ nhân dân trong cuộc sống, sinh hoạt. Những chuyến đi hoạt động tình nguyện, những món quà nhỏ đến tay các em học sinh, những sự chia sẻ nguồn điện nước, ti vi, điện thoại, mạng internet đã góp phần thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, gắn bó, nghĩa tình với bà con dân bản nơi biên cương của Tổ quốc.
Trong nội bộ Chi cục, ngoài những giờ làm việc, anh chị em cùng nhau lao động vệ sinh trụ sở, trồng trọt, chăn nuôi, giao hữu thể thao, giao lưu văn nghệ, thăm hỏi, động viên lẫn nhau, tạo nên một “mái ấm gia đình” thứ hai nơi cửa khẩu Cà Roòng.
Vượt qua những khó khăn gian khổ, tập thể Chi cục qua các thời kỳ trong 15 năm qua luôn đồng sức đồng lòng, nỗ lực phấn đấu để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; được cấp trên tặng thưởng nhiều Bằng khen, Cờ thi đua, Giấy khen các loại.
Trong quá trình công tác, Chi cục luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Đảng ủy, Lãnh đạo Cục Hải quan Quảng Bình. Từ việc chăm lo xây dựng trụ sở, đầu tư cơ sở vật chất, bố trí nguồn nhân lực, giải quyết chế độ chính sách lao động... đến chỉ đạo sâu sát và thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn, hỗ trợ trong chuyên môn nghiệp vụ hải quan. Bên cạnh đó là sự phối hợp, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị chức năng trên địa bàn, của các đơn vị hải quan thuộc và trực thuộc Cục Hải quan Quảng Bình, sự phối hợp, giúp đỡ, đùm bọc của cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương, sự hợp tác chặt chẽ, hữu nghị của phía nước bạn Lào. Và không thể không nhắc đến những đóng góp rất quan trọng của các thế hệ lãnh đạo, công chức, người lao động đã và đang công tác tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cà Roòng.
Tương lai đang ở phía trước, với sự quyết tâm của các cấp các ngành, sự vận động, hỗ trợ của cơ quan hải quan đối với doanh nghiệp, chắc chắn rằng cửa khẩu sẽ được nâng cấp, ngày càng có nhiều hàng hóa XNK qua cửa khẩu Cà Roòng, du lịch qua đường 20 sẽ phát triển, người và phương tiện sẽ đi lại thường xuyên hơn. Chi cục Hải quan cửa khẩu Cà Roòng sẽ ngày càng phát triển, trưởng thành về mọi mặt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần vào sự phát triển của ngành Hải quan, của tỉnh Quảng Bình.
Bùi Vĩnh Trường
